Suyun önemi
Suyun yaşamda bu kadar önemi varken değerinin anlaşılmaması ilk satırdaki güç ve cehalet ikileminin yansımasıdır. Yakın erimde dünyanın bazı yerlerinde tartışmalı haline gelmesi muhtemel olan bir doğal kaynak olan sudan bahsetmek gerekiyor. Kullanım süresi suni olarak uzatılan fosil yakıt aslında su hegemonyası düzenlemesi için geçiştiriliyor. Bunun anlamı, su kaynaklarının suyun henüz farkında olmayan halkların elinden alınarak dış güçlerin paradan para kazanmasıdır. Bu sistem iki on yıldır bizde de mükemmel bir şekilde yürütülüyor. Her türlü su kaynağına HES adı altında tesis yapılıp sular işi yapana veriliyor ki bu evrensel suyun kullanım yasalarına aykırıdır.
Bunu akılda tutarak mühendislik açısından hiçbir katkı yapmadığımız turizm sektörüne ikaz zili çalmak gerekli. Tesislerde kullanılan tüm suların tekrar kullanımı için basit teknik uygulamaların artık bizim piyasamızda da yer alması önemlidir. Çünkü yazı ile paylaştığım dünya 2050 su stres haritası ivedi tedbir alınmasını gerekli kılıyor. Genel bir anlayış oluşturulması bakımından risklerin altını çizerek farkındalık yaratmak amacındayım.
Haritanın oluşturulduğu etkenlerde nüfus artışı, vahşi kentleşme, iklim değişikliği, şehirlerin hatalı planlanması, üretimdeki kirlilik, su kaynaklarının değerinin anlaşılamaması gibi risklerden bahsetmek olasıdır. Bunlara göre öngörüler, tahminler ve sıkıntılar maddeler halinde aşağıdaki gibi sıralanabilir;
*Su kıtlığı: Betonlaşmaya koşut yağmur ve kar yağışının azalması yanında aşırı yağışlarla oluşan sellerin kontrol edilemeden suların kullanım dışına çıkartılması büyük sorundan biridir. Temiz ve içilebilir su talebi mevcut arzı aşacağı şimdiden görülüyor ancak gözler kapatılıyor. Tersine tedbir alarak bu konuda başarı olanaklarına odaklanmak faydalı olabilir. Binalarda suyun tekrar kullanımı, yağmur suyu depoları, yeraltı sularının depolanması için beton yerine farklı uygulama teknikleri faydalı olacaktır. Temiz suyun tarım ve temiz gıda ile ilintisinin ciddi ve bilimsel olarak ele alınması gereklidir.
*Çöl ve Kuraklık Riski: Rahmetli Hayrettin Karaca Bey kaç sene bu konuda çaba sarf etti ama sonuçta ilerleme olmadığı gibi eldeki kaynaklar da tüketildi. Ana prensip olarak boş ve vasıfsız alanların ağaçlandırılmasını öneriyordu fakat özellikle turizm dürtüsüyle yanan veya yakılan yıllanmış ormanlar betona dönüştürülerek bu etki kuvvetlendiriliyor. Çözüm önerilerini takip ederek bu sorunsal ortadan kaldırılabilir. Diğer yandan çöl riski iklim değişimini çok büyük oranda etkileyip adeta bir kısır döngü yaratmaktadır. Dolayısıyla ekosistemler, tarım ve diğer ticari geçim kaynakları üzerinde ciddi ve bilimsel çalışmalar yapmanın vakti geçmektedir.
*Sağlık Riskleri: Hem güvenli içilebilir hem de kullanım sularının halk için yaratacağı sağlık sorunlarının ciddi olarak ele alınması gereklidir. Burada görünmeyen risk özellikle gıdanın sağlık dışı üretimi ile bedene alınan gıda ile ilgisi olmayan kütlelerin halk sağlığını tehdit ettiğinin anlaşılmasıdır. Eğer bu anlaşılırsa belki çözüm kolaylaşacaktır. Su kişisel ve kitlesel temizlik yanında kolera, tifo, dizanteri ve ishal gibi su kaynaklı hastalıkların yayılmasının önüne geçecek tarzda tasarlanabilir ve kullanılabilir.
*Sosyal ve Ekonomik Etkenler: Su ve onunla ilintili tüm bir sistem kurgusunun iyileştirilmesi sosyal ve ekonomik etkenleri geliştirecektir. Böylece daha fazla bilinçlenecek toplumların doğal yöntem ve uygulamalar ile suyun asıl değerinin ortaya çıkmasında katkıları büyük olacaktır.
Bu önemli konunun yılda tek bir günde değil her gün akılda tutulması ve turizm sektörünün bu konuda gerekli ve yeterli tedbirleri alacak uygulamalara başlaması dilekleriyle.